ورزش برای بسیاری از افراد به‌عنوان بخشی از یک سبک زندگی سالم ضروری است. اما برای کسانی که مبتلا به آسم هستند، ورزش ممکن است چالش‌هایی به همراه داشته باشد.
آسم ورزشی چیست؟
آسم ورزشی (یا آسم ناشی از ورزش) به وضعیت خاصی اشاره دارد که در آن فعالیت‌های فیزیکی باعث تحریک و تشدید علائم آسم می‌شود. این نوع آسم معمولاً در اثر تلاش‌های بدنی شدید یا فعالیت‌های ورزشی که باعث افزایش سریع تنفس می‌شوند، ایجاد می‌شود. افراد مبتلا به آسم ورزشی ممکن است در حین یا بعد از ورزش احساس تنگی نفس، سرفه، خس‌خس سینه و تنگی در قفسه سینه را تجربه کنند.
ارتباط بین آسم و ورزش
برخی افراد مبتلا به آسم ممکن است با شروع فعالیت‌های ورزشی دچار حملات آسم شوند. به این حالت “آسم ناشی از ورزش” گفته می‌شود که باعث می‌شود علائم آسم در حین یا پس از ورزش افزایش یابد. در این وضعیت، تنگ شدن راه‌های هوایی در اثر افزایش تنفس سریع و عمیق در طول ورزش رخ می‌دهد.
ورزش‌های مناسب برای بیماران آسم
اگرچه ورزش می‌تواند باعث تشدید علائم آسم در برخی افراد شود، اما بسیاری از ورزش‌ها به‌ویژه آن‌هایی که شدت کمتری دارند، می‌توانند مفید باشند و حتی به تقویت ریه‌ها و کاهش علائم آسم کمک کنند. برخی از ورزش‌های مناسب برای افراد مبتلا به آسم عبارتند از:
- شنا: آب گرم و مرطوب محیط استخر می‌تواند به جلوگیری از خشکی و تحریک راه‌های هوایی کمک کند.
- یوگا: تمرینات تنفسی و حرکات آرام یوگا می‌تواند به بهبود تنفس و کاهش استرس کمک کند.
- پیاده‌روی: پیاده‌روی آرام به‌ویژه در محیط‌های پاک و غیرآلوده می‌تواند بدون ایجاد فشار زیاد بر ریه‌ها، مفید باشد.
- دوچرخه‌سواری: دوچرخه‌سواری در هوای ملایم می‌تواند مفید باشد، البته باید از سرعت‌های خیلی زیاد پرهیز کرد.
- ورزش‌های کششی و تمرینات سبک: این ورزش‌ها بدون فشار زیاد بر دستگاه تنفسی، به حفظ سلامت ریه‌ها و تقویت عضلات کمک می‌کنند.
ورزش‌های مضر برای بیماران آسم
بعضی از ورزش‌ها به دلیل شدت بالا یا شرایط محیطی، ممکن است برای افراد مبتلا به آسم مناسب نباشند. ورزش‌های مضر برای بیماران آسم عبارتند از:
- تمرین‌های هوازی شدید: دویدن سریع، دویدن در سطوح شیب‌دار یا تمرینات شدید که می‌توانند باعث افزایش فشار بر ریه‌ها و تحریک راه‌های هوایی شوند.
- ورزش‌های خارج از منزل در هوای سرد یا آلوده: هوای سرد یا محیط‌های آلوده می‌توانند علائم آسم را تشدید کنند. ورزش در چنین شرایطی ممکن است خطرناک باشد.
- ورزش‌های با استرس زیاد: فعالیت‌هایی که موجب خستگی و تنفس سریع می‌شوند، مانند ورزش‌های رزمی یا سنگین، ممکن است برای بیماران آسم مشکلات تنفسی ایجاد کنند.
ورزش تقویت ریه
تقویت ریه‌ها برای افراد مبتلا به آسم ضروری است. برخی از تمرینات خاص وجود دارند که به تقویت عضلات تنفسی و افزایش ظرفیت ریه‌ها کمک می‌کنند:
- تمرینات تنفسی: تمرینات تنفسی مانند دم عمیق، بازدم آرام و تمرینات تنفس شکمی می‌توانند به بهبود عملکرد ریه‌ها کمک کنند.
- شنا: شنا به تقویت عضلات تنفسی کمک می‌کند و به دلیل فشار آب، به تمرین ریه‌ها کمک می‌کند.
- یوگا: یوگا با تمرینات تنفسی خود، عضلات تنفسی را تقویت می‌کند و به بهبود عملکرد ریه‌ها کمک می‌کند.
درمان تنگی نفس بعد از ورزش
اگر فرد مبتلا به آسم پس از ورزش دچار تنگی نفس شد، باید اقدامات زیر را انجام دهد:
- استفاده از داروهای استنشاقی: استفاده از اسپری‌های استنشاقی قبل و بعد از ورزش می‌تواند به کاهش تنگی نفس کمک کند.
- آرام‌سازی و تنفس عمیق: تنفس عمیق و آرام می‌تواند به کاهش تنش در ریه‌ها و تسهیل تنفس کمک کند.
- استراحت در محیطی با هوای پاک: بعد از ورزش، در یک محیط آرام و با هوای تمیز استراحت کنید تا ریه‌ها بتوانند به حالت طبیعی خود بازگردند.
تاثیر ورزش بر بیماری آسم
ورزش می‌تواند تاثیرات مثبتی بر بیماری آسم داشته باشد. انجام فعالیت‌های ورزشی منظم می‌تواند به تقویت ظرفیت ریه‌ها، بهبود عملکرد قلب و عروق و کاهش التهاب کمک کند. همچنین، ورزش به کاهش استرس و اضطراب که خود یکی از عوامل تحریک‌کننده حملات آسم است، کمک می‌کند. به‌طور کلی، ورزش‌های مناسب برای آسم به مدیریت بهتر بیماری کمک می‌کنند. همچنین باعث می‌شوند که فرد بتواند علائم خود را به‌طور موثری کنترل کند.
اگر هنگام تمرینات ورزشی دچار حمله آسم شویم، باید چه کنیم؟
اگر در حین یا پس از ورزش دچار حمله آسم شدید، اقدامات زیر را انجام دهید:
- استفاده از دارو: اگر پزشک داروی استنشاقی تجویز کرده باشد، بلافاصله از آن استفاده کنید.
- آرامش و تنفس عمیق: در صورت امکان، در یک مکان آرام بنشینید و نفس‌های عمیق و آرام بکشید.
- اطلاع دادن به دیگران: در صورتی که تنها ورزش می‌کنید، اگر احساس کردید که حمله آسمی شدید است، فوراً به اطرافیان خود اطلاع دهید .
- در صورت لزوم، مراجعه به اورژانس: اگر علائم به‌طور مداوم بدتر و به دارو پاسخ ندهند، باید فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
برای کنترل آسم ورزشی چه می‌توان کرد؟
برای مدیریت و کنترل آسم ورزشی، چندین اقدام موثر وجود دارد:
- مشورت با پزشک: قبل از شروع ورزش، با پزشک خود مشورت کنید تا داروها و اقدامات لازم برای جلوگیری از حملات آسم مشخص شوند.
- استفاده منظم از داروها: استفاده از اسپری‌های استنشاقی یا داروهای کنترل‌کننده به طور منظم می‌تواند به جلوگیری از حملات آسم کمک کند.
- انتخاب ورزش‌های مناسب: ورزش‌هایی که شدت کمتری دارند و در محیط‌هایی با هوای تمیز و مرطوب انجام می‌شوند، انتخاب مناسبی برای بیماران آسم هستند.
- گرم کردن و سرد کردن بدن: قبل از ورزش بدن خود را به‌آرامی گرم و پس از آن نیز به آرامی سرد کنید تا از تحریک بیش از حد راه‌های هوایی جلوگیری شود.
- اجتناب از محیط‌های آلوده: در روزهایی که آلودگی هوا بالا است، از ورزش در فضای باز پرهیز کنید. ترجیحاً در محیط‌های بسته و دارای تهویه مناسب ورزش کنید.
آیا ورزش برای بیماران آسم خطرناک است؟
اگرچه ورزش می‌تواند علائم آسم را تحریک کند، اما بیماران آسم با رعایت تدابیر مناسب می‌توانند با ایمنی کامل ورزش کنند. مدیریت مناسب، استفاده از داروها و انتخاب ورزش مناسب از جمله راهکارهایی هستند که این خطرات را به حداقل می‌رسانند.
نتیجه‌گیری
آسم ورزشی نباید مانعی برای فعالیت بدنی منظم باشد. با انتخاب ورزش‌های مناسب و رعایت نکات ضروری، بیماران آسم می‌توانند ورزش کنند. همچنین از فواید آن برای تقویت تنفس و سلامتی بهره‌مند شوند. مدیریت صحیح آسم و مشورت با پزشک در کنار برنامه‌ریزی ورزشی مناسب، به بیماران آسم کمک می‌کند تا ورزش کنند و از بروز حملات آسم جلوگیری کنند.
در مطب فوق تخصصی آسم ایران، با تشخیص دقیق بیماری و شدت آن، درمان های موثر و مشاوره تخصصی برای درمان آسم، همراه شما هستیم تا تنفسی بهتر را تجربه کنید. برای مشاوره و تعیین وقت، از طریق لینک زیر اقدام کنید.
https://nobat.ir/iranasthma
